Σύνδρομο Εύθραυστου Χ

Το σύνδρομο Εύθραυστου Χ (Fragile X Syndrome , FXS) θεωρείται η δεύτερη αιτία νοητικής υστέρησης σε αγόρια μετά το σύνδρομο Down.

Οι ασθενείς παρουσιάζουν ποικίλου βαθμού νοητική υστέρηση, υπερκινητικότητα, διαταραχές συμπεριφοράς και αντιδράσεις στο φάσμα του αυτισμού.

Συχνά παρατηρούνται δυσμορφικά χαρακτηριστικά, όπως μακρύ πρόσωπο με προέχοντα αυτιά και μεγάλοι όρχεις στην εφηβεία.

Διεθνώς εκτιμάται ότι η συχνότητα του συνδρόμου ανέρχεται στα 1:4000-1:9000 αγόρια και 1:7000-1:15000 κορίτσια.

Το σύνδρομο Εύθραυστου Χ μεταβιβάζεται μόνο από τη μητέρα στα παιδιά.

Παρ’ όλον ότι θεωρείται φυλοσύνδετο υπολειπόμενο νόσημα δεν ακολουθεί τους κανόνες της Μενδελικής κληρονομικότητας, επειδή αναφέρονται αγόρια που φέρουν τη μετάλλαξη και δεν νοσούν, αλλά και κορίτσια με βαριά νοητική υστέρηση.

Στην πλειοψηφία των ασθενών η μοριακή βλάβη που προκαλεί τη νόσο είναι η επέκταση της πολυμορφικής τρινουκλεοτιδικής αλληλουχίας CGG και η υπερμεθυλίωση της CpG νησίδας στην περιοχή του υποκινητή του γονιδίου FMR-1.

Η αλληλουχία CGG μπορεί να είναι:

o Φυσιολογική: 6-44 επαναλήψεις, με πιο συχνές τις 29 ή 30 επαναλήψεις
o Ενδιάμεση: 45-54 επαναλήψεις
o Προμετάλλαξη: 55-200 επαναλήψεις που χαρακτηρίζει τους φορείς και μπορεί να επεκταθεί στην επόμενη γενιά
o Πλήρη Μετάλλαξη: >200 επαναλήψεις – ανιχνεύεται στους ασθενείς και προκαλεί υπερμεθυλίωση και μεταφραστική απενεργοποίηση του γονιδίου FMR-1, με αποτέλεσμα τη μη παραγωγή της πρωτεΐνης FMRP.

Η διάγνωση του συνδρόμου γίνεται με μοριακό έλεγχο ο οποίος στηρίζεται στην αντίδραση PCR για τον έλεγχο του αριθμού των επαναλήψεων του τρινουκλεοτιδίου CGG του γονιδίου FMR-1.

Το εργαστήριο μας παρέχει τη δυνατότητα ανίχνευσης της προμετάλλαξης του γονιδίου FMR1 (<200 επαναλήψεις CGG).